Corticosteroids
GENERIC NAME(S): Hydrocortisone(Systemic)
ورتیکواستروئیدها
نام شیمیایی: هیدروکورتیزون
هیدروکورتیزون برای درمان جایگزینی هورمونی در نارسایی غده فوق کلیوی استفاده می شود. این دارو همچنین در درمان علامتی بیماری های التهابی مانند بیماری التهابی روده و هموروئید و نیز واکنش های حساسیتی مانند شوک آنافیلاکتیک، آنژیوادم و در جهت سرکوب کردن سیستم ایمنی استفاده می شود. هیدروکورتیزون در هیپرپلازی مادرزادی غده فوق کلیه، ادم مغزی و شوک نیز موثر است این دارو همچنین جهت تشخیص سندرم کوشینگ و افسردگی آندوژن به کار می رود.
این دارو با عبور از غشاء سلولی به گیرنده های خود در سیتوپلاسم متصل شده و کمپلکس دارو-گیرنده وارد هسته سلولی می شود. این کمپلکس با اتصال به نواحی خاصی از DNA موجب تحریک روند رونویسی Mrna و به دنبال آن ساخت آنزیم هایی می گردد که در نهایت مسئول اثرات سیستمیک کورتیکواستروئیدها می باشند. این دارو با جلوگیری از تجمع سلول های التهابی در ناحیه التهاب، مهار فاگوسیتوز و آزاد شدن واسطه های شیمیایی التهاب اثرات ضدالتهابی خود را اعمال می کند.
هیدروکورتیزون سریعاً و به خوبی از دستگاه گوارش جذب می شود. شکل تزریقی آن نیز از عضله به خوبی جذب می شود. به طور عمده در کبد و مقادیری نیز در کلیه و بافت ها به متابولیت های غیر فعال تبدیل می شود.
درمان دراز مدت با هیدروکورتیزون بیمار را از جهت ابتلا به بیماری های عفونی مستعد می کند و از طرفی علائم عفونت نیز پنهان می شود. مصرف مقادیر زیاد هیدروکورتیزون می تواند اختلالات روانی را تشدید کند. آب مروارید کاهش یا تاری دید و تکرار ادرار و پرنوشی، قرحه گوارشی، علائم شبه کوشینگ، آکنه، درد در ناحیه سرینی و افزایش فشار خون از عوارض جانبی دارو هستند.
1. استفاده طولانی مدت آن در کودکان می تواند منجر به مهار رشد شود.
2. به دنبال مصرف این دارو ممکن است آزمون های بررسی عملکرد محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- غده فوق کلیوی دچار اختلال شود.
3. در افراد مسن و به خصوص خانم های یائسه، شانس ایجاد پوکی استخوان و افزایش فشار خون، بالا می رود.
4. در صورت نیاز به جراحی و یا درمان اضطراری و نیز مصرف دارو در بیماران دیابتی، باید احتیاط کرد.
مصرف همزمان این دارو با ریفامپین، داروهای ضد صرعمانند کاربامازپین، فنوباربیتال، فنی توئین و پریمیدون موجب تسریع متابولیسم هیدروکورتیزون و کاهش اثر دارو می گردند. این دارو ممکن است باعث کاهش اثر داروهای پایین آورنده قند خون و یا داروهای کاهنده فشار خون گردند.