Corticosteroids
GENERIC NAME(S): Betamethasone
ورتیکواستروئیدها
نام شیمیایی: بتامتازون
بتامتازون برای درمان جایگزینی در نارسایی غده فوق کلیوی استفاده می شود. این دارو همچنین در درمان علامتی اختلالات التهابی و آلرژیک در جهت سرکوب کردن سیستم ایمنی، هیپرپلازی مادرزادی غده فوق کلیوی و تحریک بلوغ ریوی جنین در زایمانهای زودرس و ادم مغزی نیز مؤثر است.
این دارو با عبور از غشاء سلولی به گیرنده های خود در سیتوپلاسم متصل شده و کمپلکس دارو-گیرنده وارد هسته سلولی می شود. این کمپلکس با اتصال به نواحی خاصی از DNA موجب تحریک روند رونویسی mRNA و به دنبال آن ساخت آنزیم هایی می گردد که درنهایت مسئول اثرات سیستمیک کورتیکواستروئیدها می باشند. این دارو با جلوگیری از تجمع سلول های التهابی درناحیه التهاب، مهار فاگوسیتوز و آزاد شدن آنزیم های مسئول در التهاب و مهار ساخت و آزاد شدن واسطه های شیمیایی التهاب اثرات ضدالتهابی خود را اعمال می کند.
بتامتازون سریعاً و به خوبی از دستگاه گوارش جذب می شود. شکل تزریقی آن نیز از عضله به خوبی جذب می شود. به طور عمده در کبد و مقادیری نیز در کلیه و بافتها به متابولیت های غیر فعال تبدیل می شود.
درمان دراز مدت با بتامتازون، بیمار را از جهت ابتلا به بیماریهای عفونی مستعد می کند و از طرفی علائم عفونت نیز پنهان می شود. مصرف مقادیر زیاد بتامتازون می تواند اختلالات روانی را تشدید کند. آب مروارید کاهش یا تاری دید و تکرار ادرار و پرنوشی، قرحه گوارشی، علائم شبه کوشینگ، آکنه، درد در ناحیه سرینی، افزایش فشار خون، ادم ریوی در مادر و سردرد از عوارض جانبی دارو هستند.
1. استفده طولانی مدت بتامتازون می تواند منجر به مهار رشد شود.
2. به دنبال مصرف این دارو ممکن است آزمون های بررسی عملکرد محور هیپوتالاموس-هیپوفیز –غده فوق کلیوی دچار اختلال شود.
3. در افراد مسن و به خصوص خانم های یائسه، احتمال ایجاد پوکی استخوان و فشار خون بالا، افزایش می یابد.
4. در صورت نیاز به جراحی و یا درمان اضطراری و نیز مصرف دارو در بیماران دیابتی، باید احتیاط کرد.
مصرف همزمان این دارو با ریفامپین، داروهای ضدصرع مانند کاربامازپین، فنوباربیتال، فنی توئین و پریمیدین موجب تسریع متابولیسم بتامتازون و کاهش اثر دارو می گردد. این دارو ممکن است باعث کاهش اثر داروهای پایین آورنده قند خون و یا داروهای کاهنده فشار خون گردد. مصرف همزمان با داروهای NSAIDS، خطر بروز عوارض و خونریزی از دستگاه گوارش را افزایش می دهد.