General Anaesthetics
GENERIC NAME(S): Thiopental Sodium
یهوش کننده های عمومی
نام شیمیایی: تیوپنتال سدیم
تیوپنتال به طور عمده برای القای بیهوشی عمومی و به تنهایی به عنوان بیهوش کننده وریدی در اعمال جراحی کوتاه مدت که حداقل تحریکات دردناک را دارند، مصرف میشود. همچنین به عنوان داروی کمکی به همراه سایر بیهوشی کننده ها و برای ایجاد خواب در حین بیهوشی متعادل همراه با داروهای دیگر مانند داروهای ضد درد با شلکنندههای عضلانی به کار میرود. تیوپنتال ممکن است در مقادیر کم همراه با داروهای مخدر و نیتروس اکساید برای ادامه بیهوشی در اعمال جراحی طولانی مدت به کار رود. تیوپنتال به صورت مصرف کوتاه مدت جهت کنترل حالتهای تشنجی طی بیهوشی استنشاقی یا پس از آن بیحسی موضعی یا سایر علل مصرف میشود.
تیوپینال در درمان افزایش فشار داخل جمجمهای در صورتی که وضعیت تنفسی بیمار به اندازه کافی کنترل شده باشد، مصرف میگردد و نیز ممکن است برای کاهش فشار داخل جمجمهای طی استفاده از بیهوشکنندههای استنشاقی مصرف شود.
تیوپنتال به منظور نارکوآنالیز در اختلالات روانی به کار میرود. تیوپنتال با مقادیر مصرف زیاد برای جلوگیری از کاهش اکسیژن وایسکمی مغز پس از وارد شدن آسیب به سر و سایر موارد مشابه مصرف شده است.
تیوپینال یک بیهوش کننده از دسته باربیتوراتهای خیلی کوتاه اثر بوده و دستگاه عصبی مرکزی را تا حد ایجاد خواب و بیهوشی تضعیف میکند ولی اثر ضد دردی ندارد. به نظر میرسد که این دارو از طرق افزایش پاسخ به GABA ،کاهش پاسخ به گلوتامات و کاهش مستقیم تحریک پذیری بوسیله افزایش هدایت غشایی عمل میکند. و بدین وسیله موجب کاهش تحریک پذیری سلولهای عصبی و ایجاد بیهوشی میگردد. در ضمن با انتقال تکانههای عصبی به طرف قشرمغز تداخل مینماید.
به علت حلالیت زیاد آن در چربی و درجه یونیزسیون کم آن به سرعت از سد خونی – مغزی عبور کرده و از مغز به سایر بافتهای بدن منتشر میشود. متابولیسم دارو عمدتا کبدی است. و مقدار کمی از آن نیز در سایر بافتهای به ویژه کلیهها و مغز متابولیزه میشود.
واکنشهای آلرژیک ، درد شکم، اضطراب یا بیقراری ، بثورات جلدی، کهیر، خارش یا قرمزی پوست، تورم پلکها یا لبها، کاهش غیر عادی فشار خون، خسخس سینه و آریتمی قلبی و تضعیف دستگاه تنفسی، ترمبوفلبیت، ضعف گردش خون و تحریکات تنفسی با مصرف این داو گزارش شده است.
در موارد بیماری شدید قلبی-عروقی، کمی فشار خونی یا شوک، بیماریهای تنفسی شامل تنگی نفس یا انسداد مجاری تنفسی بخصوص آسم مداوم و حساسیت به باربیتوراتها این دارو باید با احتیاط فراوان تجویز شود.
این دارو با داروهای مضعف CNSتداخل دارد. اثر کاهنده فشار خون داروهای پائینآورنده فشار خون در صورت مصرف همزمان با این دارو ممکن است تشدید شود.